بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

                                       

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طبق ماده ۱۰ قانون پولی و بانکی کشور ایران، مسئول تنظیم و اجرای سیاست اعتباری و پولی بر اساس سیاست کلی اقتصادی کشور می‌باشد. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جانشین بانک مرکزی ایران است که در تاریخ ۱۸مرداد ماه ۱۳۳۹ تأسیس گردید. حفظ ارزش داخلی و خارجی پول ملی کشور، انتشار اسکناس و ضرب سکه فلزی رایج کشور، تنظیم مقررات مربوط به معاملات ارزی و ریالی، نظارت بر صدور و ورود ارز و پول رایج کشور، تنظیم کننده نظام پولی و اعتباری کشور، نظارت بر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری برخی از وظایف بانک مرکزی است. 

وظایف بانک مرکزی 

براساس قانون پولی و بانکی کشور مصوب تیر ماه ۱۳۵۱ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، به عنوان تنظیم کننده نظام پولی و اعتباری کشور، موظف به انجام وظایف زیر می‌باشد:  

• حفظ ارزش داخلی و خارجی پول ملی کشور
• انتشار اسکناس و ضرب سکه‌های فلزی رایج کشور
• تنظیم مقررات مربوط به معاملات ارزی و ریالی
• نظارت بر معاملات طلا و وضع مقررات مربوط به آن
• نظارت بر صدور و ورود ارز و پول رایج کشور
• تنظیم کننده نظام پولی و اعتباری کشور
• نظارت بر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری
• تنظیم حجم اعتبارات بانکی و ایجاد هماهنگی، متناسب با نیازهای پولی کشور
• نگهداری از حساب‌های کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت
• نگهداری کلیه ذخایر ارزی و طلای کشور
• نمایندگی دولت در سازمان‌های مالی و بین‌المللی
• در اختیار داشتن تصدی تمام عملیات انتشار اوراق بهادار دولتی
• انعقاد موافقت نامه پرداخت و اجرای قراردادهای پولی، مالی، بازرگانی و ترانزیتی دولت و سایر کشورها.

 ارکان بانک  

ارکان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر می‌باشد:

• ۱. مجمع عمومی
• ۲. شورای پول و اعتبار
• ۳. هیات عامل
• ۴. هیات نظارت اندوخته اسکناس
• ۵. هیات نظارت 

خزانه جواهرات ملی 

خزانه جواهرات ملی در سال ۱۳۳۴ ساخته و در سال ۱۳۳۹ با تأسیس بانک مرکزی ایران افتتاح و به این بانک سپرده شد و اکنون نیز در صیانت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است. این خزانه پشتوانه اسکناس و مسکوک کشور به شمار می رود.  

رئیس‌های بانک مرکزی  

• ابراهیم کاشانی ۱۳۳۹
• علی اصغر پورهمایون۱۳۴۰
• مهدی سمیعی ۱۳۴۳
• خداداد فرمانفرمائیان ۱۳۴۸
• مهدی سمیعی ۱۳۴۹
• عبدالعلی جهانشاهی ۱۳۵۰
• محمد یگانه ۱۳۵۲
• حسن علی مهران ۱۳۵۴
• یوسف خوش کیش ۱۳۵۶
• محمدعلی مولوی ۱۳۵۷
• علی رضا نوبری ۱۳۵۸
• سید محسن نوربخش ۱۳۶۰
• مجید قاسمی ۱۳۶۵
• سید محمدحسین عادلی ۱۳۶۸
• سید محسن نوربخش ۱۳۷۳
• محمدجواد وهاجی (قائم مقام رئیس کل) ۱۳۸۲
• ابراهیم شیبانی ۱۳۸۲
• طهماسب مظاهری ۱۳۸۶
• محمود بهمنی ۱۳۸۷